“There is no soil erosion
without soul erosion”
Robert Mazibuko
“Hoe vruchtbaarder de grond,
Hoe gelukkiger de mensen.”
Dat is, wat
Iedereen wil wensen.
onder voorbehoud van wijzigingen
Spruitjes | 't Leeuweriksveld |
Winterpostelein | 't Leeuweriksveld |
Krielaardappels | 't Leeuweriksveld |
Palmkool | 't Leeuweriksveld |
Prei | 't Leeuweriksveld |
Yacon | 't Leeuweriksveld |
Regenboogpeen | BioRomeo, Ens |
Zuurkool | Kramer, Zuid Scharwoude |
Rode puntpaprika | via Udea (es) |
Stoofpeertjes | Warmonderhofboomgaard, Dronten |
En dan gaat 't Leeuweriksveld twee weken in winterslaap.
Boerenkool, knolselderij, …
Als we 's avonds langs de huizen kijken, dan is er al weer een overvloed aan lichten.
Mooi én gek.
Bij kerstmis kun je denken aan stil worden, naar binnen gaan, het innerlijke licht zoeken, maar wij mensen hebben ook behoefte aan versiering, feest, uitbundigheid, cadeaus, samen zijn.
In het middeleeuwse kerstspel uit Oberufer komen die elementen mooi bij elkaar: de rust en eerbied rond de heilige familie en de humor en levendigheid in het herdersspel.
Wij wensen iedereen een mooi evenwicht tussen innerlijk en uiterlijk licht.
Afgelopen week hebben wij al een heel mooi kerstcadeau mogen ontvangen: wij waren bij een lezing op de Warmonderhof, gegeven door een oud collega van de Dottenfelderhof (Frankfurt, D). Met de landbouw brengt de mens een stuk cultuur in de natuur. In een landbouw, waar de mens dit met eerbied doet, worden alle schakels rijker. Goede landbouw verhoogt de bodemvruchtbaarheid. De planten kunnen zich dan beter verbinden met hun omgeving en stoffen én krachten uit de wijde en nabije omgeving beter opnemen. Het is zelfs zo, dat de plant en de bodem zo innig verbonden zijn, dat de grens tussen levendig en dood helemaal niet scherp te trekken is. Hoe mooi is dat. Dieren, die met achting gehouden worden, verliezen een stuk van hun angst, oftewel het voortdurend op scherp staan van het leven in het wild, want zij zijn verzekerd van een veilige plek en eten. De dieren geven hun sfeer, hun ziel aan het landbouwbedrijf. Dat is de beste bemesting zowel op materieel als ook op energieniveau. In het Duits is er het mooie woord “Dünger” (mest/bemesting). Samengevat kun je zeggen: het landbouwwerk wordt daarmee een spiritueel werk.
Op 't Leeuweriksveld zijn we dit jaar 2022 op zijn zachtst gezegd beproefd. Maar het lijkt dat licht en donker toch echt onmisbaar bij elkaar horen. Naast alle zwaarte en donkerheid hebben we zoveel licht en warmte van alle mooie mensen om ons heen gekregen. Daar hebben wij maar één woord voor: dankbaarheid.
In de landbouw is elk jaar weer uniek. Het jaar 2022 begon héél nat, we hadden nog nooit zulke volle sloten. Dat was maar goed ook, want in de zomer werd het dan weer hartstikke droog en heet. Maar in het algemeen zijn de oogsten goed gelukt. We hebben voor het eerst Emmer graan geteeld, een graanras nog ouder dan spelt, voor het eerst derdejaars lichtwortels, die wel een meter lang geworden zijn. En daarnaast natuurlijk weer ontelbare kroppen sla, kilo's aardappels, rode bieten, wortels, pastinaken en yaconnen, mooie tomaten, komkommers en bonen in de kassen en niet te vergeten al die vele bladeren zoals andijvie, spinazie, veldsla, winterpostelein, raapstelen, asperges. Een greep uit ons assortiment.
Het is zo bijzonder, dat het elk jaar weer lukt, om met alle mensen en alle kleine en grote wezens boven en onder de grond op deze plek er iets moois van te maken, waar zoveel mensen van kunnen eten!
Op naar 2023.
Wouter en Kathinka
450 gram regenboog wortels, 40 gram cranberry's, 1 sinaasappel, sap eruitgeperst, 1 eetlepel harissa, 1 eetlepel maple syrup, 15 gram amandelvlokken, 1 eetlepel olijfolie, 2 teentjes knoflook heel fijngehakt, 1 theel. tijm, peper en zout
Verwarm de oven op 200 graden. Schil ondertussen de wortels. Doe de harissa, knoflookpoeder, tijm, maple syrup, olijfolie en het sinaasappelsap in een bakje. Meng dit allemaal goed door elkaar. Leg de wortelen in een ovenschaal. Giet het mengsel over de wortels.
Bedek de ovenschaal met aluminiumfolie en zet de wortelen 30 minuten in de oven. Haal na 30 minuten het aluminiumfolie eraf en besprenkel de wortelen nog eens met het mengsel. Breng het ook op smaak met peper en zout en strooi de amandelvlokken en cranberry's over de wortelen. Zet dit geheel, zonder het aluminiumfolie, nog 10 minuten in de oven. Serveer in de ovenschaal of op een mooie schaal. Als u geen oven hebt kan dit gerecht ook in een lage pan met dikke bodem bereid worden, deze dan wel goed invetten, en langzaam bakken.
Favoriet van familie Kamphuis
1 kg krielaardappels, olie om in te bakken, 5-10 knoflooktenen, een paar takjes rozemarijn of 2 eetl. gedroogde rozemarijn, zout en peper
Was de krieltjes en boen ze schoon met een groenteborstel. Verwijder ev. wat pitjes en plekken. Doe ruim olie op een bakplaat, doe de krieltjes erop en wentel ze in de olie. Rits de rozemarijnblaadjes van de tak en knijp ze een beetje fijn, strooi over de aardappels en strooi nog wat zout en peper erover. Zet de krieltjes in een oven van 180-200°C. Pel intussen de knoflooktenen en geef ze na 15 min bij de krieltjes. Bak nog verder tot krieltjes en knoflook gaar zijn. Lekker met een yoghurtsaus met stukjes paprika erin en/of een winterposteleinsalade.
500g stoofperen, ca. 250 ml rode wijn, ca. 250 ml rode port, 1 el honing, 1 steranijs, 1 klein kaneelstokje, ½ sinaasappel, 4-6 sneetjes rozijnenbrood, ca. 300 g zachte blauwe kaas, handje walnoten
Schil de peren en laat het steeltje eraan zitten. Snijd het kroontje aan de onderkant eruit en zet ze op met de wijn, port, honing, steranijs, kaneel en in stukken gesneden sinaasappel. Laat de peren
afgesloten zachtjes in 1 à 1½ uur gaar stoven. Giet de helft van het stoofvocht eruit en kook dat in tot siroop. Rooster de sneetjes rozijnenbrood licht en leg er een stuk kaas op. Zet er een stoofpeer bij giet er wat siroop over en strooi er wat noten bij.
Yacon is vooral rauw heel lekker en laat zich goed combineren met een neutrale bladsalade, bv winterpostelein.
500g yacon, 150g winterpostelein, 1 klein uitje
Voor de dressing:
1. Yoghurtdressing: 2 eetl yoghurt, 2 eetl. mayonaise, (balsamico)azijn, (kruiden)zout scheut appeldiksap
2. Vinaigrette: 3 eetl. milde olie, 2 eetl water, (balsamico)azijn of citroensap, (kruiden)zout, scheut appeldiksap
Maak als eerste de dressing: bij beide soorten, alle ingrediƫnten goed mengen met elkaar. Uitje schillen, fijn snipperen en met de dressing mengen. De yacon schillen. Raspen met een heel grove rasp, of met een dunschiller in slierten snijden (dit is wat feestelijker). Direct mengen met de dressing. Was de winterpostelein en verwijder lelijke blaadjes. Leg bovenop de yaconsalade en meng pas bij het opdienen.
400 g spruiten, 600 g aardappelen, 200 g jong belegen kaas, 50 g gepelde walnoten, 125 ml haver-, sojacuisine of room, vers gemalen peper en/of korianderzaad, zout
Aardappelen schillen, wassen, in vieren snijden en in 15 - 20 min gaar koken in water met zout. Spruiten schoonmaken, halveren en de laatste 10 min meekoken. Kaas in kleine blokjes snijden. Walnoten fijn hakken. Aardappelen met spruiten afgieten indien nodig en stampen. Kaas, noten, havercuisine en peper door de stamppot roeren.
150 g palmkool, 250 g ricotta, uitgelekt, 50 g geraspte Parmezaanse kaas + extra ter garnering, 1 ei, 250 g bloem + extra om te bestuiven, ½ tl nootmuskaat, 500 g cherrytomaatjes, peper en zout naar smaak
Ingrediënten voor de salieboter: 100 g boter, 4 knoflooktenen, 10 blaadjes verse salie
Doe de tomaten in een ovenschaal, smeer ze in met een scheutje olijfolie en rooster 30 - 40 minuten op 160°C totdat ze zacht zijn en licht gekleurd. Houd warm in de oven.
Snijd de nerven uit de palmkool en hak de bladeren (en, indien je ze wilt gebruiken, de nerven ook) fijn. Verwarm wat olie in een pan en laat de palmkool in 10 - 20 minuten slinken. Haal de palmkool van het vuur, laat iets afkoelen en hak dan goed fijn. Knijp het eventuele vocht uit de palmkool.
Meng in een kom de ricotta met een ei, geraspte kaas, palmkool en nootmuskaat door elkaar. Voeg daarna beetje bij beetje de bloem toe (terwijl je goed blijft kneden) totdat het mengsel een mooi soepel deeg wordt. Het moet niet te nat zijn, maar ook zeker niet kruimelig of droog. Bestuif het aanrechtblad of een grote plank met wat bloem, pak een deel van het deegmengsel en rol in kleine bolletjes van 1 bij 2 cm. Rol eventueel over een vork om de gnocchi extra textuur te geven. Kook de gnocchi in een paar minuten gaar. Zodra ze naar het oppervlak drijven laat je ze nog 1 minuut in het water en kun je ze er daarna uithalen. Smelt de boter in de pan en snijd ondertussen de knoflook in fijne plakjes. Fruit de knoflook met de salie in de boter totdat het heerlijk geurt en de knoflook lichtbruin kleurt. Serveer de gnocchi met de tomaten en de salieboter.
hoofdgerecht voor 2 personen
400 gr palmkool, 600 gr kruimige aardappelen, 25 gr boter, 50 ml lauwe melk, scheutje azijn, 1 ui, 2 tomaten, 150 gr pittige geraspte kaas, peper en zout
Was de palmkool en verwijder de nerven. Snijd het blad fijn. Breng in een ruime pan een bodem water aan de kook en kook hierin de palmkool in ca 20 minuten gaar. Schil de aardappelen, snijd ze in stukken en kook ze gaar in weinig gezouten water. Pel en snipper de ui. Was de tomaten en snijd ze in stukken. Pureer de gare aardappelen met de 15 gram van de boter, melk, een scheutje azijn, peper en zout. Meng de gare palmkool door de aardappelpuree. Verhit 10 gram van de boter in een koekenpan en bak hierin de ui zachtjes aan. Voeg na 2 - 3 minuten de tomaten toe en bak deze even mee. Schep het ui-tomatenmengsel met de geraspte kaas door de stamppot.
hoofdgerecht voor 2 personen
200 gr rijst, 1 eetl olie, 150 gr nasi/bamivlees, 1 kleine ui, 250 gr prei, 1 puntpaprika, 2-3 tenen knoflook, 75 ml ketjap manis
Kook de rijst volgens de aanwijzingen op de verpakking. Snijd intussen de ui in partjes. Was de prei en snijd deze in schuine ringen. Snijd de paprika in dunne reepjes. Pel en snipper de knoflook. Schep de rijst direct na het afgieten in een wijde schaal om snel af te koelen. Verhit de olie in een wok en roerbak het nasi-bamivlees goudbruin in 8 min. Voeg de ui, de prei en de paprika toe en roerbak 5 min. Voeg de knoflook toe en roerbak 1 min. Schep de gekookte rijst erbij en roerbak tot de rijst goudbruin kleurt. Schep op het laatst de ketjap erdoor.
voor- / lunchgerecht voor 2 personen
300 gr prei, olijfolie, 4½ dl groentebouillon, mespuntje tijm, takje peterselie, peper, zout, yoghurt
Snijd de prei in ringen. Smoor de prei in olie circa 10 minuten. Voeg bouillon, peper, zout en tijm toe en kook 5 minuten. Pureer soep en warm nog even op. Yoghurt erdoor roeren of in elke soepkom een eetlepel yoghurt scheppen.
hoofdgerecht voor 2 personen
400 - 500 gr (kruimige) aardappels, 2 rode uien, 2 preitjes (totaal ± 200 gr), 100 gr winterpostelein, scheutje melk, (vegetarische) worstjes, olijfolie, zout en peper
Schil de aardappels en kook ze gaar. Was de winterpostelein en laat uitlekken. Pel en snipper de ui. Was de prei en snijd de prei in ringen. Fruit in weinig olijfolie eerst de ui twee minuutjes en bak daarna de prei mee tot deze gaar is. Bak ondertussen in een andere pan de (vegetarische) worstjes in olijfolie. Nadat ze mooi bruin zijn, snij je deze in stukjes. Stamp de gare aardappels met een beetje melk tot puree. Meng het prei-uien mengsel erdoor. Breng op smaak met zout en peper. Voeg de postelein en de worstjes toe. Warm het eventueel nog even goed door.