De afgelopen weken zijn er alweer twee vrachten mest bij ons afgeleverd voor het volgende teeltseizoen. Dit jaar heb ik de mest al in de herfst laten komen, dan weet ik zeker dat ik geen te verse mest heb in het voorjaar en ik kan de mest vaker prepareren. Het is biologische rundvee-potstalmest met veel stro erin, afkomstig van De Emelaar uit Uddel (Veluwe), een melkveehouderij die al sinds de 15e eeuw door dezelfde familie en onder de zelfde naam wordt beheerd. Mooie mest!
Maar waarom haal je dat van zover weg, zult u misschien vragen. Tsja, dat is inderdaad nog niet ideaal. Tot twee jaar geleden kon ik mest krijgen van de Sterke Akkers in Dalen, maar toen dat niet meer ging, was ik aangewezen op de handel. Potstalmest van melkkoeien is wel de beste soort mest die er is, en verder werken we er naartoe om langzaam maar zeker zelf in onze mestbehoefte te gaan voorzien. Onze pinken hebben al een aardig pakket bij elkaar gepoept, ik moet binnenkort voor de eerste keer uitmesten!
In de reguliere landbouw wordt dierlijke mest vaak vooral als afval beschouwd. Er is veel te veel van in Nederland, en een akkerbouwer krijgt geld toe als hij mest afneemt van een veehouder.
In de biologisch-dynamische landbouw is het precies andersom. Een landbouwbedrijf wordt hier gezien als een zelfstandig wezen, de bedrijfsindividualiteit, en de mest heeft voor dat wezen een vergelijkbare betekenis als onze hersens voor ons lichaam! Goede mest van je eigen bedrijf wordt zo gezien van het allergrootste belang: je kunt immers ook alleen zelfstandig denken met een gezond stel eigen hersens, om de vergelijking door te trekken.
Goede mest stinkt overigens niet. Door je vee goed te voeren, door voldoende stro aan de mest toe te voegen, door de mest te prepareren en om te zetten/te composteren voorkom je dat.
Radicchio | - 't Leeuweriksveld |
Prei | - 't Leeuweriksveld |
Raapjes | - 't Leeuweriksveld |
Rode biet | - 't Leeuweriksveld |
Witlof | - Henk Klompe, Biddinghuizen |
Pompoen, spruiten, veldsla, groenlof, …
Een jaarcursus biologisch-dynamische landbouw en voeding, jan.-dec. 2014.
Voor hobbytuinders, koks, beleidsmakers, natuurvoedingswinkeliers en -consumenten. Zie www.kraaybeekerhof.nl
400 gr raapjes, 1 sjalotje, olijfolie, tijm, ½ eetl. honing; 50 ml groentebouillon
Schil en was de raapjes en snijd ze in kwartjes. Pel het sjalotje en snipper deze fijn.
Verhit de olijfolie en stoof er de sjalot glazig
in samen met de tijm en honing. Voeg de raapjes toe.
Overgiet met een scheutje groentebouillon en laat gaar stoven tot het vocht verdampt is.
Lekker met goulash.
1 klein kropje radicchio sla, 1 appel, iets citroensap, ± 10 walnoten, 1 eetl. rozijnen, 1 eetl. appelsap, ¾ eetl. appelciderazijn, 1 eetl. walnootolie, ½ eetl. zonnebloemolie, peper, zout
Was de radicchio goed en snijd deze in repen. Was de appel, schil deze eventueel en snijd de appel (met schil) in plakjes en besprenkel met citroensap.
Kraak eventueel de walnoten en rooster ze in een hete, niet-ingevette koekenpan. Verwarm het appelsap en week de rozijnen hierin ongeveer 10 minuten.
Giet de rozijnen af, vang het sap op en meng dit sap met de azijn, beide soorten olie en peper en zout tot een dressing.
Doe radicchio, appels en rozijnen in een kom. Meng de dressing erdoor. Strooi de walnoten over de salade heen.
150-200 gr granen (bijvoorbeeld kamut-spaghetti, zilvervliesrijst of gerst), 1 flinke stronk prei of 2 kleine, ½ blok tempeh (of ½ blok (rook)tahoe of een pak vegetarische roerbakreepjes), olie om in te bakken, 1 ui, 1 teentje knoflook, 4 flinke eetl. pindakaas, 2 dl (kokos)melk, ev. theelepel sambal
Kook de pasta/rijst/granen volgens de gebruiksaanwijzing gaar. Was de prei en snijd deze in ringen.
Snipper de ui en knoflook. Verhit de olie en bak de tempeh op hoog vuur in ca. 5 min. krokant en bruin.
Voeg ui en knoflook en preiringen toe en roerbak nog enkele minuten. Verlaag het vuur, doe de pindakaas bij de tempeh en roer er de kokosmelk door.
Laat langzaam warm worden. Breng naar wens op smaak met zout, peper of sambal.
Maak een grote schaal op met de pasta/rijst/granen en het preimengsel en giet daarover de tempehsaus. Meteen serveren.
2-3 struikjes witlof, 100-150 gram rijst, 1 ui, 1 blikje tomatenpuree, 1 ei, 100 gr geraspte kaas, komijn(zaad), zout, peper, olijfolie
Kook de rijst met wat zout (bijna) gaar volgens de gebruiksaanwijzing op de verpakking. Pel en snipper de ui.
Maak de witlof schoon en snijd ze in ringetjes. Verhit wat olie in een koekenpan en fruit daarin de helft van de ui en de witlof op een hoog vuur.
Voeg als de witlof wat geslonken is de tomatenpuree toe en bak de massa op lager vuur ca 8 minuten tot de witlof gaar is. Breng op smaak met zout en peper.
Verwarm de oven voor op 190°C. Fruit in een andere pan de rest van de ui bruin in wat olie.
Voeg de gare rijst en het komijnzaad toe en bak deze een paar minuutjes mee. Laat de rijst wat afkoelen en roer er daarna het ei en wat peper doorheen.
Doe het rijstmengsel in een ingevette ovenschaal. Schep de witlof daar bovenop, en dek af met de geraspte kaas.
Laat het gerecht goed doorwarmen en de kaas smelten in een voorverwarmde oven.
Lekker met een vegetarische schijf erbij.
400 gr rode bieten, 1 kleine ui, 125 ml creme fraiche, 10 gr boter, zout, peper
Schil de rode bieten, snijd ze in blokjes en kook ze bijna gaar. Maak de ui schoon en snipper deze fijn.
Verhit de boter in een pan en fruit hierin de ui glazig. Voeg dan de bietjes toe en stoof deze een paar minuten mee.
Roer dan de creme fraiche erdoor en breng het op smaak met wat peper en zout. Laat de groente goed warm worden, maar niet meer koken.